9 maja Prezydent RP podpisał Ustawę o zapewnianiu spełniania wymogów dostępności wybranych produktów i usług przez przedsiębiorstwa. W ten sposób zakończono proces wdrażania do polskiego prawa Dyrektywy UE „Europejski Akt o Dostępności” (EAA).

To znaczący krok w kierunku zmiany podejścia firm do tworzenia produktów i usług tak, aby spełniały potrzeby wszystkich odbiorców i konsumentów, w tym osób z niepełnosprawnościami. Dzięki nowym przepisom osoby ze szczególnymi potrzebami będą miały łatwiejszy dostęp do popularnych produktów takich jak komputery, telefony, tablety, e-książki, biletomaty, oraz usług takich jak e-handel i usługi informacyjne w transporcie pasażerskim. Przedsiębiorstwa będą musiały zapewnić ich dostępność zgodnie z jednolitymi dla UE wymaganiami.

Firmy będą również zobowiązane do zapewnienia dostępności swoich stron internetowych i aplikacji mobilnych, a także do tworzenia dostępnych instrukcji i umów związanych z zakupami i świadczeniem usług. Istotnym elementem będą wytyczne dotyczące dostępności informacji i komunikacji, które umożliwią osobom z różnymi niepełnosprawnościami łatwiejszy dostęp do produktów i usług. Obowiązki dotyczące zapewniania dostępności zawarte w ustawie opierają się na koncepcji uniwersalnego projektowania. W związku z dynamicznym rozwojem technologii, ustawa nie zawiera technicznych standardów, które będą dostępne w dobrowolnych normach europejskich opracowywanych dla EAA.

Zapewnienie dostępności produktów i usług, o których mowa w ustawie, będzie oznaczać nie tylko możliwość korzystania z nich przez wszystkich, niezależnie od ewentualnych ograniczeń sprawności, ale również wygodę użytkowania. Należy pamiętać, że wykluczenie społeczne wynika również z trudności w korzystaniu z wielu produktów codziennego użytku i najczęstszych usług przez osoby niewidome, głuche czy poruszające się na wózku. Ustawa ma na celu poprawę tej sytuacji.

Oprócz wymagań dotyczących dostępności dla przedsiębiorstw oferujących określone produkty, ustawa reguluje system, zasady i tryb nadzoru rynku nad prawidłowym stosowaniem przepisów. Każdy będzie mógł monitorować, czy przedsiębiorstwa wypełniają obowiązki dotyczące dostępności. Ustawa wprowadza bowiem możliwość zgłoszenia niezgodności produktów lub usług z wymogami dostępności.

Ustawa wejdzie w życie 28 czerwca 2025 r. Od tego momentu przedsiębiorstwa będą musiały spełniać określone w niej wymagania dostępności.

Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej (MFiPR) już teraz podejmuje szereg działań wspierających przedsiębiorców oraz instytucje, które wkrótce będą sprawdzać zgodność działań firm z wymaganiami. Realizowane będą szkolenia oraz doradztwo wzmacniające wiedzę i umiejętności w zakresie zapewniania dostępności produktów i usług.

W tym roku uruchomiony zostanie również instrument finansowy dla przedsiębiorców, który umożliwi finansowanie dostosowań firmy do wymagań wynikających z ustawy. Instrument ten będzie finansowany z Funduszy Europejskich dla Rozwoju Społecznego, a więcej informacji o nim będzie dostępnych na stronie BGK.